SO OKIT A KASHAMBAYANG

SO OKIT A KASHAMBAYANG

Pitharo o Nabi (Sallallahu Alaihi Wasallam) a:

“Shambayang kano sa datar o kiya-ilaya niyo raken a diaken dii kashambayang.” (Bukhari)

Katii so osayan anan:

Oriyan o kapakapagabdas o peshambayang sa datar o kinisogoonon o Allah, sa kiyatharoa Niyanon:

“Hay sekano a miyamaratiyaya na igira a ithindeg iyo so sambayang na abdasa niyo so manga paras iyo agoso manga lima niyo taman ko manga siko, nago sapowa niyo a ig so manga olo niyo, nago abdasa niyo so manga seki niyo taman ko dowa boko a a-i.” (Surah (5) Al-Maidah, Ayah: 6)

Goso kiyatharoaon o Nabi (Sallallahu Alaihi Wasallam) a: “Di tharimaan so sambayang a da a abdason.” (Muslim)

1. Magadap so peshambayang sa Kiblat (Ka’bah), na ithitik iyan sa poso iyan so sambayang a pesambayangan iyan, paralo antawa-a ka sunat, sa di niyan ipelapal so niat, ka kagiya so kilapalen ko niat na Bid’ah, sabap ko daon kanggolawla-a o Nabi (Sallallahu Alaihi Wasallam) agoso manga Sahabat niyan. 

2. Thakbir sa Takbiratul Ihram, petharoon iyan so: Allahu Akbar, sa aya papatengan iyan naso darpa a pesojodan iyan. 

Sunat so katagoi sa alang (Sotrah) ko onaan o dii shambayangan ka an di kharimpasi so dii sambayang. 

3. Iphoro iyan so mbala a lima niyan ko kathakbir iyan, sii ko pantag a waga niyan odi na so tangila niyan, nago imbetad iyan so mbala a lima niyan ko rareb iyan, so kawanan a palad iyan na imbetad iyan ko likod o diyawang a palad iyan, sabap ko kiyatanto niyan a pinggolawla o Nabi (Sallallahu Alaihi Wasallam).

4. Sunat so kabatiya-a niyan ko dowa-a a ipeleka ko sambayang (ilayangka sii ko mga dowa-a). 

Orianiyan na batiyaan iyan so Surat Al-Fatiha (ilayangka sii ko manga dowa-a). Sa petharoon iyan ko orianiyan so: Ameen, sa iphakatanog iyan ko sambayang a ipepakatanogon so batiya, datar o dowa rakaat a paganay sii ko sambayang a Magrib, 'Aysha, Sobo ago so Jama'at, na isholen iyan ko sambayang a diron iphakatanog so batiya, ka datar o Lohor, 'Asar agoso salakaw ron, orianiyan na ishakeb iyan so khaparoan iyan ko manga ayat sa Qur’an (ilayangka so manga bhabhaba a ayat sii ko manga dowa-a). 

5. Orianiyan na meroko sa petharoon iyan so: Allahu Akbar, sa igagamak iyan so dowa palad iyan ko dowa leb iyan, sa petharoon iyan so: (Subhana Rabbiyal ‘Azeem), makatelo makasoy odi na kalawanan.

6. Pembangon sii ko karoroko iyan sa iphoro iyan so mbala a lima niyan sii ko pantag a waga niyan odi na so mbala a tangila niyan, sa petharoon iyan so (Sami Allahu Liman Hamidah). Sa amayka sekaniyan na magi-imam odi na thatarambisa, na isompat iyanon sii ko kapakambangon iyan phorong so (Rabbana Walakal Hamd) Ilayangka so sompat iyan sii ko manga dowa-a. 

7. Orianiyan na sumojod sa petharoon iyan so: Allahu Akbar, sa ipagona niyan tomana so dowa leb iyan, na gobo so dowa palad iyan amayka khaparowan iyan, sa pakasasangoren iyan so manga kemer a a-i niyan agoso lima niyan sa Kiblat, sa titimoon iyan so manga kemer a lima niyan a bebeteren iyan, sa aya isojod iyan naso pito a anggawta iyan: So beneng iyan a rakes o ngirong iyan, goso mbala a lima niyan, goso dowa leb iyan, go ithana iyan angkai a didalem a pakato’ a manga kemer a a-i niyan, sa petharoon iyan so (Subhana Rabbiyal ‘Aala). Makatelo makasoy odi na kalawanan.

Sa pakandakelen iyan so diniyan dii kandowa-a “kapamangni” ko kasosojod iyan, sabap ko katharo o Nabi (Sallallahu Alaihi Wasallam) a: “Sopman so karoroko na podiya niyo ron so Kadnan (Allah), naso kasosojod na panamar kano ron mamangni ka patot a katharima-aon.” Piyanothol i Muslim.

8. Pembangon sa petharoon iyan so: Allahu Akbar, sa ndidalemen iyan so diyawang a parapara niyan, sa pagontodan iyan na ithadek iyan so kawanan a parapara niyan, na imbetad iyan so dowa palad iyan ko dowa bobon iyan agoso dowa leb iyan, sa petharoon iyan so (Rabbigfirley …) ilayangka so sompat iyan ko manga dowa-a. 

9. Orianiyan na sojod sa ikadowa, sa petharoon iyan so: Allahu Akbar, sa showa-an iyan so siyowa iyan ko paganay a sojod.

10. Orianiyan na pembangon sa ikadowa rakaat, sa petharoon iyan so: Allahu Akbar, na samanan na miyatarotop so paganay a rakaat, orianiyan na mbatiyaan iyan so Surat Al-Fatiha, ago ishakeb iyan so khaparowan iyan a ayat sa Qur’an, sa datar o pinggolawla niyan ko paganay a rakaat. 

11. Amayka so sambayang na pat rakaat, ka ibarat o Lohor, Asar ago 'Aysha, odi na telo rakaat, ka ibarat o Magrib, na sii ko ikadowa rakaat na amayka makambangon phoon ko ikadowa a sojod, na magontod na pethahayat sa Tahayat Awal, (Batiyaangka so kathahayat sii ko manga dowa-a). 

12. Amaypeman ka so sambayang na dowa rakaat, ka ibarat o sambayang a Soboh (Fajr) agoso sambayang Juma’at agoso dowa Boka, na tharotopen iyan so Tahayat iyan, sa mbatiyaan iyan so Tahayat Awal a rakes o Tahayat Akhir, (Batiyaangka sii ko manga dowa-a). 

Orianiyan na lomindong ko Allah sii ko pat betad (maana so siksa ko Naraka, so siksa ko kobor, so pitna ko kaoyagoyag ago so kapapatay, ago so pitna ko kaphakatalingoma o Idajal, batiyaangka sii ko manga dowa-a). 

Orianiyan na pamangnin iyan so nganin a kabaya iyan a phamangnin iyan, a mapiya sii sa donya ago sa akhirat, sa mlagid o giyangkoto a sambayang na paralo antawa-a ka sunat, orianiyan na shalam sa kawanan, na gobo sa diyawang, sa tharoon iyan so (Assalamu Alaikum Warahmatullahi Wabarakatuh). Na samanan na miyatarotop so sambayang iyan.

Oriyan o kapakashalam iyan, na pepharakala, maana phanasbih (sa ithasbih iyan) sa makatelo so (Astagfirullah Al-Azeem). Na sii ko da niyan pen kasangor ko manga tao, amayka sekaniyan i Imam na tharoon iyan so (Allahumma Antas Salam, Waminkas Salam …) batiyaangka so sompat iyan sii ko manga dowa-a. 

Mapasad oto na tontolen iyan so (La ilaha illallahu Wahdah …), batiyaangka so sompat iyan ko manga dowa-a. 
Orianiyan na itasbih iyan sa mbabakatelo polo ago telo (33) so (Subhanallah), (Al-Hamdulillah), (Allahu Akbar). 

Na sii ko ikamagatos na tontolen iyan so (La ilaha illallahu Wahdah …), batiyaangka so sompat iyan sii ko manga dowa-a. 

Mapasad oto, na batiyaan iyan so Ayatul Kursi, go giyangkai a manga Surah a khaaloy (Qul Huwallahu Ahad …, Qul Audho Birabbil Falaq …, Qul Audho Birabbin Nas …),



So Kazambayang a makapopoon sa mga sunnah o Rasulullah (saw):