Dua ko Ipezong, Kasoled ago Kaliyo sa Masjid

ADAB 6

SO IPEZONG SA MASJID

1.Dua’aa ko ipezong sa Masjid:

اللّهُـمَّ اجْعَـلْ في قَلْبـي نورا ، وَفي لِسـاني نورا، وَاجْعَـلْ في سَمْعي نورا، وَاجْعَـلْ في بَصَري نورا، وَاجْعَـلْ مِنْ خَلْفي نورا، وَمِنْ أَمامـي نورا، وَاجْعَـلْ مِنْ فَوْقـي نورا ، وَمِن تَحْتـي نورا .اللّهُـمَّ أَعْطِنـي نورا

Allahumma ij’al fee qalbee noora, wafee lisaanee noora, waj’al fee sam’ee noora,waj’al fee basaree noora, waj’al min khalfee noora, wamin amaamee noora ,waj’al min fawqee noora, wamin tahtee noora, Allahumma a’tinee noora

“Ya Allah, tagoing Ka so poso aken sa sindao, goso dila aken sa sindao, goso tangila ko sa sindao, goso mata ko sa sindao, goso talikodan aken sa sindao, goso so ona-an sa sindao, goso kaporoan aken sa sindao, go adeniya kong Ka sa sindao. Ya Allah, adenang Ka raken so sindao.”

2.Aya mapiya na phlilalakaw igira zong sa Masjid.

SO KAZOLED SA MASJID

1.So dua’aa am batiyaan:

اللهم افتح لي أبواب رحمتك
"Allahummaf tahli abwaba rahmatik"
“Ya Allah, leka-ing Ka rekami so manga pinto o limo o Ka.”

2. Kawanan so paganay a izoled sa Masjid.

3. Sambayang sa Tahiyyatul Masjid sa dowa raka’ah bago makaontod.

SO KALIYO SA MASJID

1.So dua’aa am batiyaan:

اللهم إني أسألك من فضلك
"Allahumma inni as-aluka min fadlik"
“Ya Allah, phangeni ako ko kalebihan Ka.”

2. Diwang a a-i so ipeliyo sa Masjid

MANGA THANODAN:

1.Mapasad so bang (adhan) na di khapakay so kaliyo sa masjid inonta bo o importante.

2.Di khapakay so kasoled sa Masjid a aden a maratay baw

3.So ka-zong ka Masjid na kenaba kanggaga-an odi na di malalagoy. Apiya pen miya-ori sa sambayang ka Makruh so kanggaga-an.

4.Haram so kathinda ago kapamasa sa soled a Masjid.

5.Haram o aden a ipelangkap a manga pagigimo a miyada.

6.Aya mapiya na phadengen so cellphone odi na silent bago makasoled sa Masjid.

7.So tao a junu, ba-i a olan-olan niyan am bawata, so ba-i a dodonon so basa na di khapakay o ba zoled sa Masjid. Ogaid na khapakay a somagad o kailangan.

8. So kakan sa soled ago kapakatorog na khapakay asar ka lalayonen a lompiyo so soled a Masjid.

9.Thanodan a so Masjid na walay o Allah

Dua ko Kapliyo ago Kapzoled sa Walay

ADAB 5

SO KAPELIYO SA WALAY

1.Aya dua’aa ko ipeliyo sa walay na:

بسم الله توكلت على الله, ولا حول ولا قوة إلا بالله
"Bismillahi tawakkaltu 'alallah, wa la hawla wa la quwwata illa billah."
“Sa ingaran o Allah, mizarakan ako ko Allah, go da a maola-ola go da bager rowar sa misabap ko Allah.”

2. Diwang a a-i so ipeliyo

SO KAZOLED SA WALAY

1.Salam sa “"Assalamu alaykum" odi na "Assalamu alaykum wa rahmatullahi" odi na "Assalamu alaykum wa rahmatullahi wa barakatuhu".

2.So dua’aa ambatiyaan:
بسم الله ولجنا وبسم الله خرجنا وعلى ربنا توكلنا
"Bismillahi walajna wa bismillahi kharajna wa 'ala rabbina tawakkalna."
“Sii sa ingaran o Allah a kiyasoledami, go sii sa ingaran o Allah a kiyaliyo wami, go sii ko Allah na ron kami mizarakan.”

3. So Kawanan a a-i aya pagonaan isoled sa walay

4. So zongowan a walay a kenabang ka walay na di khapakay oba sorongen so soled iyan.Di khapakay leka-an so paitaw a da makaodas.

5. O peman o somiyalam ka sa makatelo na da somimbhag odi na da lomika sa paitaw, na kasoy baden.

MGA THANODAN:
1.So kapamatiya sa Quran sa soled a walay na maphaka-awa iyan so shaitan.

2. Malay balas so kazambayang sa Sunnah sa walay adi sa Masjid.

3.Di zoled so Mala-ikat sa walay a aden a manga toladanon a manga tao odi na pangangayamen.

4.Di zoled so Mala-ikat sa walay a aden a aso ron.

Dua ko Kasoled ago Kaliyo sa Desel

ADAB 4:

SO KASOLED SA TOILIT:

1.Batiyaan so:
بسم الله, اللهم إني أعوذ بك من الخبث والخبائث
"Bismillah, allahumma inni a'odhubika minal khubthi wal khabaa-ith."
“Ya Allah, mataan a melindong ako Reka pho-on ko Shaitan a mama go Shaitan a babay”

2.DIWANG a a-i aya ipagona somoled

SO KALIYO SA TOILIT:

1.Aya ona ipliyo na so KAWANAN a a-I na batiyaan so 
غفرانك
"Ghufranaka"
"Aarapeng ko so rila a Ka"

THANODAN:
1.Di khapakay so kasangor odi na katalikoda sa Qiblah igira ptiti o di phagodo
2. Di khapakay o baa dun a makailay ron a salakaw a tao.
3.Di mapiya so katharo igira sisii sa desel inontabo kailangan
4.Di khapakay o adun a isoled apiya antonaa a adun a ngaranon o Allah, o di na kasosoratan sa Ayat phoon sa Quran. O di puman magaga ka da khabagakanon sa liyo na tagoon sa soled a bag o di naso bolsa na iktiyaran o ba kaboringi 
5. So kaplimpiyo ko manga na gamiten so diwang a lima
6. Sii ko katiti na khapakay a tomitindeg so mama ogaid na iktiyaran oba katarsikan
7. So kagamit sa Istinja ago Istijmar na kunaba mlagidan (equal) sa bilang. Aya mapiya na 3,5,7,9…..
[Istinja na so kagamit sa ig a kaplompiyo. Istijmar na so manga gamit datar o ator, karatas, raon, dinis, tissue]

Dua ko Kapakatorog ago Kapakanaw

DUA’A KO KAPAKAROTOG

1. Madakel a miya-aloy so manga hadith

بسمك اللهم أموت و أحيا
"Bismikallahumma amutu wa ahya."

“Sa ingaran Ka Ya Allah so kaphatayaken go kapekha oyagaken.”

2. باسمك ربي وضعت جنبي وبك أرفعه، إن أمسكت نفسي فارحمها، وإن أرسلتها فاحفظها بما تحفظ به عبادك الصالحين
"Bismika Rabbi wada'tu janbi wa bika arafa-'uhu. In amsakta nafsi farhamha, fa in arsaltaha fahfadh-ha bima tahfadhu bihi 'ibadakas salihin."

“Sa ingaran Ka Ya Allah na imbetad aken so kilidaken na sekai khasabapan sa kiporoon akenon na  o thanganen Ka so ginawa ko na pangaling gagaon Ka na opeman o sogoon Ka na Siyapen Kaon so inisiyap Ka ko manga oripen Ka a manga sa’lih”

3. للهم أسلمتُ نفسي إليك، ووجهتُ وجهي إليك وفوضتُ أمري إليك، وألجأتُ ظهري إليك، رغبةً ورهبةً إليك، لا ملجأَ ولا منجى منك إلا إليك، آمنتُ بكتابك الذي أنزلتَ، وبنبيكَ الذي أرسلتَ
"Allahumma aslamtu nafsi ilayka, wa wajjahtu wajhi ilayka, wa fawwadtu amri ilayka, wa alja'tu dhahri ilayka raghbatan wa rahbatan ilayka. La malja-a wa la manja minka illa ilayka. Amantu bikataabikal ladhee anzalta, wa binabiyyikal ladhi arsalta."
“Ya Allah inibegay so ginawa ko Reka, go ini adap aken so ginawa ko Reka, go tinimo aken Reka so betadaken, go piyakapagapas aken so likod aken Reka, babaya go kalek Reka, da-a kaphagapasan go da-a phaka riberi a pho-on Reka a rowar Reka, piyaratiyako so kitab Ka a initoron Ka goso Nabing Ka a siyogo o Ka.”

4. Subhanallah (33x), Alhamdulillah (33x), Allahu akbar (33x)
5. Ayatul Kursi

6. Idatar so lima a datar o ba din dua ko Allah na batiyaan so Surah Ikhlas, Surah Falaq, ago Surah An-Nas. Mapasad na iyopen ko dowang bala a lima na ipo-on so langon a khakawa o lima ko lawas. So kaipo-on o lima na sii phagpho-on sa likod a tengo, talondogenon so olo, paras, sa lawas, na aya maori na so likod o lawas. Makatelo ini zowaan.

DUA’A MAKANAW

1. الحمد لله الذي أحيانا بعد ما أماتنا وإليه النشور
"Alhamdulillahil ladhi ahyana ba'da ma amatana wa ilayhin nushur."

“So bantogan na Rek o Allah, a so inoyag tano Niyan ko oriyan o kiya patay Niyan rekitano go sekaniyan i khandodan ko oriyan o kapatay.”

Manga thanodan ko kapakatorog

1.Lokeban so paitao bago phakatorog.

2.Sapengan so manga pananagoan sa ig ago pangenengken.

3. I-thapok so manga tatarem datar o gelat, bono-on so ransok.

4. Sambayang sa Sunnah Witr (2 raka’ah + 1 raka’ah) bago makatorog na  makaniniyat a phagnaw para makasambayang sa Qiyamul Layl.

5. Pamatiya sa manga Ayat odi na Surah sa Qur’an.

6. Sunnah a makapagabdas bago phakatorog.

7. Lalayonen lompiyo so pagiga-an

8. Di khapakay so kagepa.

9. Sunnah a somasangor sa kawanan igira phakatorog ago da marata o shangor sa diwang.

10. Sunnah a matatago so kawanan a biyas ko kawanan o lima ko kapakatatakilid.

11. Makanaw na pangonab sa lima sa maka-telo

12. Sunnah a senga sa maka-telo ago pagonaban so ngiron.

SO KATHATAGINEP

Benar a so tataginepen na maptharo iyan antonay kaola-ola. So manga thotholan ko Nabi Yusuf (‘Alayhis Salam) na inibegay ron o Allah so bager a kambegan iyan sa maana so tataginepen. Datar mambo o Nabi Ibrahim (‘Alayhis Salam), Rasulullah (Sallallaho ‘Alaihi Wasallam) ago so manga ped a Nabi. Minsan pen sii phakaokiten o Allah so manga sogo-an Niyan ko manga Nabi.

Ogaid si-i ko masa tano imanto na salak oba makambenar so tataginepen. Thanodan mambo o omani isa na di patot o ba ro-on iantap so kawiya-wiyag iyan ko miya-ilay niyan ko taginepen niyan. So taginepen na telo a bagi-an iyan:

1.So normal a taginepen: giyaya so taginepen a makapopo-on ko ginawa a lalayon maphiphikir.

2. Mapiya tataginepen: Giya-i so tataginepen a pkhababayaan ka ago giya-i so pho-on ko Allah (Allahu ‘Alam). O maka thataginep sa datar aya na na khapakay a phanotholen si-i ko tao a sasanaan ka a mapiya i dila ago phangni-ang ka ko Allah a matoman oto. Kadakelan sa manga datar ini a tataginepen na pkhatataginep igira maga-an so soboh na romerenek so manga shaytan sangkaya manga oras. Madakel a pkhatoman sangkaya manga taginepen na si-i ko manga tao a mala-on so imaan.

3. Marata taginepen: giyaya so taginepen a pho-on ko shaytan na kenaba manga pipiya. Di aya khapakay o ba petharo-on odi na phanotolen ko salakaw ago mapiya na pakalipaten an di makambegay a awida akal ko ginawa niyan. O tataginep sa marata na doda sa diwang sa makatelo (kadoda a da pliyo ron a doda ko tanto a maito a kadoda) na batiyaan so 
"أعوذ بالله من الشيطان الرجيم" (A'udhu billahi minash shaytanir rajim)
“Mlindong ka ko Allah phoon ko shaytan a phradiyamn.”


Mapasad na alinen so kapakatatakilid odi na kaiga. Di khapakay oba phanotholen giyangka-i a datar ini a tataginepen. Mapiya o pembewat sa iga-an na sambayang sa dowa raka’ah a Sunnah.

Dua ko Kanditar

ADAB 2:

SO DAPEN KASOLOTA KON DITAREN

1.Aya Dua’aa na:

بسم الله
"Bismillah"

“Pezaling-ganata ako si-i ko ngaran o Allah.”

KASOLOT SA NDITAREN

1.Aya dua’aa na:

الحمد لله الذي كساني هذا ورزقنيه من غير حول مني ولا قوة
"Alhamdulillahil ladhi kasani hadha wa razaqanihi min ghayri hawlin minni wa la quwwah."
“So bantog na rek o Allah, a so piyakinditar Iyan rakenaya go ini rizeki Niyan raken sa da-a maola-ola go bager a pho-on raken inontabo so mishabap ko Allah a mala.”

2. Kawanan so pagonaan a izolot sa nditaren.

SO KAPANGENDAI KO NDITAREN

1.Aya dua’aa na

بسم الله
"Bismillah"
“Pezaling-ganata ako si-i ko ngaran o Allah.”

2. Diwang i pagona-an

SI-I KO MANGA MAMA

1.So mama na di khapakay a somolot sa nditaren a nditaren a ba-i.

2.Haram so kasolot sa dinis a matilak odi na silk

3.Haram so kasolot sa bolawan

4. Haram so kagamit sa salay, aritis, rinti, ago manga ped a manga datar ini a penggamiten a manga baba-i

5.So awrah o mama na pho-on sa posed taman sa leb

6. Mapiya so kasolot sa mapoti

7.Di khapakay so kasolot sa langon mariga, tanto a miyakariga-riga a pharis a sa poro ago so baba.
8.Di khapakay so kathayak sa nditaren ago so kapaki-ilay-ilayin a datar oba di magambog.

9.Di khapakay so kasolot sa maleget ago tanto a manipis a pkha-along

10. Di khapakay so kasolot sa ditaren a phagosaren o ped a agama datar opama o manga nditaren o manga pari, seminary ago manga datar iyan.

11. Lalayonen a lompiyo so nditaren, di tanto a mapiya na di peman marata, ago mapiya so kanditar sa datar o ba phangalimbaba ago di niyan pakapoporoon a ginawa niyan.

12.Khapakay a somolot so sa sising a piyangbalan sa pirak a plata (pilak).

SI-I KO MANGA BA-I

1.So awrah o ba-i na intiro a lawas iyan inonta bo so lima ago paras iyan. Ogaid na mas mapiya o mata bo a khaylay. Thanodan a so a-i o ba-i n aped ko awrah niyan na di mapiya o ba khaylay.

2.Di khapakay so kaosar sa iphamakamot a khabaw o kenaba niyan mahram.

3. Di khapakay so kasolot sa nditaren a mama.

4. Di khapakay so kasolot sa nditaren  a datar o psoloten o ped agama a liyo ko agama a Islam datar opama o sosoloten o manga madre ago manga datar iyan.

5. Di khapakay so kasolot sa manipis, maliget, khaalong ago nditaren a phakambegay sa fitnah ko kenaba niyan mahram. Datar ini mambo o kagamit sa borloloy sa lawas a makabegay sa kanggarokot odi na miyanobra so borloloy.

6. Di khapakay so kathayak sa nditaren, ago kapaki-ilay-ilayin a datar o ba di magambog.

7. Lalayonen a lompiyo so nditaren, di tanto a mapiya na di peman marata, ago mapiya so kanditar sa datar o ba phangalimbaba ago di niyan pakapoporoon a ginawa niyan.

SO KASOLOT SA TALOMPA ODI NA SINILAS

1.Pagonaan so kawanan ko kasolot

2.So diwang na aya pagonaan igira phangda-an so talompa odi na sinilas

3. Di khapakay oba pelalakaw a satiman so talompa odi na sinilas. Datar opama thatalompa so kawanan na so diwang na da. Mas mapiya na tomo a daden.

Dua ko Kakan ago Mapasad Koman

ADAB 1:

“BAGO KAKAN”

1.Kailangan na phangodab sa lima bago khoman

2. Tharoon so "بسم الله"  ("Bismillah"/Pezagipoonako si-i ko ingaran o Allah”) bago koman. 

O peman o kiyalipatan maaloy so "Bismillah/ بسم الله" ko paganay a kiyakan iyan, na khapakay a tharoon niyan so "Bismillahi awwalihi wa akhirihi" (Pezagipoonako si-i ko ingaran o Allah, si-i ko paganay Niyan go si-i ko kaposan Niyan.
3. Kailangan na so ken ago so paginomen na pho-on sa halal

4. Pagosaren so kawanan ko kakan ago ko kainom

5. Aya mapiya na so pkhawaan na so marani reka ogaid na kenaba peman marata o khawaan ka so pangenengken a mawatan reka a kabaya ka koman.

6. Di mapiya a phagiyopen so pangenengken ago so inomen. Na di peman mapiya so kakan sa tanto a mayaw.

7. Kenaba marata so kambibitiyaray igira phekan.

8. Haram so kakan a matatago sa lapad, baso, saridot ago manga datar iyan a piyangbalan sa BOLAWAN odi na pirak a plata

9. Mapiya so kakan sa jamaah odi na na mamangpeda kano na mlalagid lagid so kaontod.

10.O aden a miyaolog a pangenengken na phoroten na lompiyoon bago ken para di makambegay sa pangenengken sa shaytan.

11. Di mapiya so kalebad so pangenengken ago giya-i na pikagowa-gowad a ola-ola sa Islam

12. Mapiya na malengan so pangenengken ago di pelambaan ka ditano katawan anda matatago so barakah ko kiyan tano

"MAPASAD KOMAN"

1. Mapasad koman na phanalamat ko Allah na batiyaan aya

"Alhamdulillahil ladhi at-'amani hadha wa razaqanihi min ghayri hawlin minni wa la quwwah"
الحمد لله الذي أطعمني هذا ورزقنيه من غير حول مني ولا قوة
“So bantogan na rek o Allah, a so piyakika  Niyan rakenaya ago ini rizeki Niyan raken sa da-a  maola-ola go da-a bager a pho-on raken.”

2. So kawanan a kemer a inosar ko kakan na dilaan na pangonab mapasad koman.

3. Sunnah so kainom sa makatelo. Kenaba makaisa mainom na miyalngan.

4.So tao a aya mi-nat ko manga pangenengken na sekaniyan i kawri koman odi na minom

Thanodan: so dua sa kakan a datar ini: "Allahumma bariklana fi ma razaqtana wa qina adhaban nar" ago "Alhamdulillahil ladhi at-'amana wa razaqana wa ja-'alana minal muslimin." na manga dua na miyatendo a kenaba mabegar a hadith na aya mapiya na di petharoon.

Manga Kalbihan o Dhikr

MANGA KALBIHAN O DHIKR

1.    So Dhikr na pekhabogao niyan so Shaitan ago pekhakowa-an niyan sa bager.

2.    Pekhasabapan sa kasoso-at o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala).

3.    Pekhaponas iyan ko poso so awida akal ago so book.

4.    Pekhapo-onan o babaya ago kapipiya ginawa o poso.

5.    Mapephakabager iyan so badan ago so poso.

6.    Mapephakatihaya niyan so paras ago so poso.

7.    Pekhagamit iyan so pageper o tao.

8.    Pakapenditaren niyan sa pamengang ago kamis so manga Zakir ka an so phagilay kiran na katago-an kiran sa mamala ago babaya.

9.    Pekha-aden niyan ko tao so babaya ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala), a giyoto-i niyawa o Islam ago markaz o Agama, ago phakabegay sa kapaka-apas ago kapakaselang sa maliwanag sa Akhirat. Sa tao a khababaya-an niyan a madalem sekaniyan ko babaya o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) na paka-ndakela niyan so Dhikr. So kababaloy o kapamatiya ago gi-i ron kakhaso-kasoya na pinto o ‘Ilmo na sakamaoto mambo a so Dhikr na aya pinto ko babaya Iyan (a Allah (Subhanaho Wa Ta’ala)).

10. Naggolalan ko Dhikr na khira-ot ka ko daradat a Muraqabah (madalem a kapamimikiran) a aya okit a kikhira-ot ko pangkatan a ‘Ihsan a ron matatago so kazimba-a ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) sa lagid o ba niyan mata-an a phagilaya so Allah (Subhanaho Wa Ta’ala).

11. Pephaka-ogop sa kapaka-khasoyan ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) ka aden maito-maito na mira-ot so tao sangkoto a pangkatan a matangked iyan a so bo so Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) i Lindongan iyan ago apasa niyan, go ron thataapapay ko omani maregen a makatalingoma on.

12. Pekha-aden niyan so kapakarani ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala); saden sa kala a Dhikr o tao na karani niyan ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala), na saden sa kindarainonen ko Dhikr, na katawan o tao si-i Rekaniyan.

13. Pekhaleka-an niyan so pinto o Ma’rifat (kenal) ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala).

14. Pekha-aden niyan ko poso so kala ago kadato o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala), ago pekhabager iyan so kai-inengka-a ko kapakamamasa Niyan.

15. So Dhikr ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) na pekhasabapan sa kakha-aloy o tao si-i sa hadapan o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala), sa lagid o kiya-aloy niyan ko Kitab a Soti (maana so Qur’an): “Na tatadmi Ako niyo; ka tatadman Ko skano” [2:152]

Ago so kiya alloy niyan sa hadith Qudsi: “Sa tao a tademan Ako niyan ko ginawa niyan na tademan Ko sekaniyan ko Ginawa Ko”.

16. Pekhaoyag iyan so poso.

17. Pangenengken o poso ago so niyawa; so kapapasa kiran ko Dhikr na lagid o kapapasa ko lawas ko pangengengken.

18. Pekhalalas iyan ko poso so tangis iyan.

19. Pephakalinding ko manga karibatan go kapasasilay (ko Lalan a Ontol).

20. So poso o tao a madarainon (ko tadem ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala)) na mariringasa o ko kapakawawatan ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala), na da-a salakao ko Dhikr a phakapokason (ko ringasa).

21. So manga Dhikr na gi-i magalibet ko ‘Arsh o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala), go phagalowin niran so oripen sa lagid o kiya-aloy niyan sa Hadith.

22. O katademi o tao so Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) igira mapipiya ginawa niyan, na tademan sekaniyan o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) si-i ko oras a karegenan sekaniyan.

23. Okit a kapakalidas ko manga siksa o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala).

24. Mapephakatoron niyan so kalilintad ago limo pho-on ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala), a phelibeten siran o manga Mala-ikat.

25. Maphakalidas iyan so dila ko kapamaganta, katharo a da-a bali niyan, kapamokhag ago manga kapanotiya.

26. So manga kalilimod ko Dhikr na kalilimod o manga Mala-ikat, na go so manga kalilimod a ada on so Dhikr ago da a rarantek iyan a manga katharo na manga kalilimod a Shaitan. So tao na pamili sa dowa oto, na go wara-an niyan a pekhabira-i ko nganin a makasosorat ko betad iyan.

27. Sabap ko kalbihan o Dhikr, na so Zakir na kiyamapiya-an, sakamaoto so tao a mo-ontod ko obay niyan. Lagd oto mambo so tao a madarainonen na miyapapas ko mapiya, na mirarakheson so tao a mo-obay ron.

28. So Dhikr na mapekhakalidas iyan so tao ko manga boko a go kalapis ko Gawi-i a Kaphangokom. Miyabagera-i o isa ko manga Hadith a miyatharo iyan a so kalilimod a da on so Dhikr ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) na khasabapan sa boko ago kalapis sangkoto a Gawi-i.

29. O so Dhikr na mababid o manga lo’ ko masa a katawan-tawan na so Zakir na phakasirong ko ‘Arsh o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) sangkoto a Gawi-i a Kaphangokom, a oras a so manga poso na khikorot sa maporo sabap ko karegen angkoto a di kharao a mayao sangkoto a Gawi-i.

30. So manga tao a matataman ko Dhikr na mbalasan o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) sa mala a di so imbalas iyan ko manga tao a matataman ko Du’aa ago kapamangeni (ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala)).

31. Minsan pen so Dhikr na aya miyakalebod-lebod a panono-atan (maana so kaka-og o dila na miyakalebod-lebod a di so kaka-og o apiya antona-a anggaota o lawas), ogaid na aya miyakalala-i balas.

32. So Dhikr ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) na phaka-ogop ko kaphagetho’ o manga pamomolan ko Sorga.

33. Si-i ko langono ‘Amaal na so balas ago so rila na aya miyaka-poro-poro on na so Dhikr. Miya-aloy ko isa a Hadith a o tharo-a o tao sa makamagatos angkaya kalimah ko mababasa alongan

لا إله إلا الله وحده لا شريك له، له الملك وله الحمد وهو على كل شي ء قدير 

Laa ilaaha illallahu wahdahu laa sharikalah, lahul mulku wa lahul hamdu wa huwa ‘alaa kulli shay-in qadir

“Da-a Tohan inonta bo so Allah, isa-isa Sekaniyan, da-a sakotowa Iyan, Rek Iyan so kadato go rek Iyan so podi, Pephangoyag ago Pephangimatay go Sekaniyan na khagaga Niyan so langono taman”

na mbalasan sekaniyan sa lagid o ba mimaradika sa sapolo a oripen, ago ay aped iyan na magatos a balas a mapiya a isorat ko kitab iyan ago magatos a dosa a rila-an rekaniyan. Khalinding sekaniyan ko Shaitan ko mababasa alongan, ago da-a ba niyan pen lawan sa miyanggalebek (a ‘Amaal) inonta so tao a liyawanan niyan noto. Sakamaoto, a madakel a manga ped a Hadith a piyayag iran so kapakalelebi o Dhikr ko manga ped a ‘Amaal a mapiya.

34. Sabap ko kalala-layon o Dhikr na di khalipatan o tao so niyawa niyan. So kalipati ko niyawa na makatotoro sa kalapis sa donya taman sa Akhirat, sabap sa so kalipati ko tadem ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) na makanggogonana-o sa kakhalipati o tao ko niyawa niyan ago so langon o kamapiya-an niyan. Miyatharo o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala):

 وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ نَسُوا اللَّهَ فَأَنسَاهُمْ أَنفُسَهُمْ أُوْلَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ

"Na di niyo zowaa so piyakalipatan iran so Allah, na piyakilipatan iyan kiran so manga ginawa iran. Siran man na siran so manga songklid!" [Surah Al-Hashr:19]

Giyoto-i sabap, igira kalilipatan o tao so niyawa niyan na kiyada-an sa siyap ago kalilipatan niyan so kamapiya-an niyan a khabaloy a kakhabinasa niyan sa lagid den angkoto a sapadan odi na pangoma-an ko kapekhabinasa niyan igira ini-ndarainon siran o khirek kiran.

So kapakalidas sangakaya kabinasa na aya bo a kakhakowa-a n na so katatapa o dila ko Dhikr ka aden mabaloy so Dhikr a di mipezomala ago so pangenengken ko tantowa ma-awaw ago so pangenengken ko oras a tanto a kagotem, odi na lagid o walay ago nditaren ko oras a kitataralo o mayao odi na so panenggao. Tanto a khi-awid a akal o tao so Dhikr, lawan pen sangkaya miya-aloy a manga sarta o ginawa, a siran na aya bo a tamana iyan na matay so badan o tao (na miyapasad so gi-i ron kanggona-i), a tanto a maito opama abain ko kapatay o niyawa (ko kasiksa iyan sa dayon sa dayon)

35. So Dhikr na khasabapan sa kiporo o daradat (o paratiyaya) o tao melagid o ininggolalan ko ka-iga sa iga-an odi na sa padian, odi na si-i ko oras a kapipiya ginawa odi na kasasakit, odi na igira tanto a mapipiya ginawa o tao. Da-a salakao ko Dhikr a kikhipangkat o tao ko pangkatan a maporo, a kishabap on, so kakhasindawi niyan ko poso a apiya totorogen na (sekaniyan) na me’nao so poso iyan sa lawan pen ko tao a madarainon a mithoday ko miyababasa gawi-i.

36. So sindao o Dhikr na tatap si-i ko tao sangkaya kaoyag-oyag sa donya ago sa Qobor. Thindeg ko kasasangoran niyan si-i sa Pulsirat (Sirat) si-i ko Akhirat. Miyatharo o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) sa Quran:

  أَوَ مَن كَانَ مَيْتاً فَأَحْيَيْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُوراً يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَن مَّثَلُهُ فِي الظُّلُمَاتِ لَيْسَ بِخَارِجٍ مِّنْهَا كَذَلِكَ زُيِّنَ لِلْكَافِرِينَ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ

“Ino so taw a aya btad iran na maatay, na inoyag Ami skaniyan, go singgayan Ami sa sindaw a sabap a pkhilalakaw niyan ko manga manosiya, ba lagid o taw a makaiibarat skaniyan sa matatago ko manga lilibotng, a di ron phakaawa? Lagid aya a kiyapharasi Ami ko da pamaratiyaya ko pinggolawla iran.” [Surah Al-Na’am:122]

Aya paganay a miya-aloy na so miyamaratiyaya, a paparatiyaya-an niyan so Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) ago isisindao niyan so Sindao o Babaya Iyan (a Allah), so Dhikr, ago so kenal (ko Allah), na giya ika dowa o to a tao na miyapapas on angkaya manga kalbihan. Si-i ko titho a betad na giyangka-iya Nur (sindao) na mala a limo ago aya oriyan niyan na so kapaka-apas. Giyoto-i sabap a so Rasulullah (Sallallaho ‘Alaihi Wasallam) na lalayon niyan pephangenin angkaya Nur ko manga atas ko pangeni niyan, ago pephangeni sa Nur o langon o anggaota o lawas iyan. Lagid o kiya-aloy niyan ko madakel a Hadith a piyaneni o Rasulullah (Sallallaho ‘Alaihi Wasallam) ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) a ikalimo Iyan so sapo iyan, so manga tolan niyan, so manga ogat iyan, so bok iyan, so kobal iyan, so manga mata niyan, ago so manga tangila niyan sa kapadalemi Niyan non sa Nur, ago kalo-kalo na libeten sekaniyan o Nur ko mbala-bala on. Piyamangeni niyan pen a matago so Nur ko kababa-an niyan ago so kaporo-an niyan ago so langon o kambobolawasan niyan na palaya mabaloy a Nur. So manga ‘Amaal o tao na aya kasindao niyan na sadden sa kala o sindao a mapapadalem ko tao, taman sa so manga pipiya ‘Amaal o saba-ad (ko oras a iphenaik o manga Mala-ikat ko langit) na somisindao sa lagid o alongan. Lagid oto so Nur a khailay ko mangaa paras iran ko Gawi-i a Kaphangokom.

37. So Dhikr na aya bayanan a kepit o Tasawwuf (Kapagauliya) na giyangkaya na gi-i inggolalan ko langon o madrasah a kapagauliya. So tao a miyatadiyam ko Dhikr na phakasoled ko lalan (a ipezong) ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala), ago so tao a mapadalem sangkaya lalan na khato-on niyan so Allah (Subhanaho Wa Ta’ala), a khakowa niyan Non so langon o kabaya iyan a ginawa, sabap sa so kakaya-an o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) na da-a taman niyan.

38. Adena a darepa ko rogo a poso o manosiya, a da den khipeno-on inonta so Dhikr. Andaden i kepa-aren o Dhikr ko poso, na kena ba giyabo a kapeno-an niyan sangkaya darepa ka khatago iyan ko Zakir so kasoso-at (o ginawa) a di khibegay o tamok, ago so babaya a di khibegay o kala a bangsa ago kala a sagorompong, ago so kapamaapa-ar (ko ped a tao) a da-a kadatu a ba niyan miyagaga. So peman so manga tao a da a awida akal iran na khatago ko kapakadapanas, minsan pen ndodon so tamok ago kakawasa-an, go so kala a sagorompong, go so kala a bager ago kadato.

39. Pekhitogalin o Dhikr so kasasagomparak (o pamikiran) si-i ko kasasatiman (o pamikiran), go so kasasatiman ko kasasagomparak, go so kapakawatan si-i ko kapakarani, go so kapakarani si-i ko kapakawatan. Aya ma-ana niyan na pekhapokas ko tao so manga boko, manga awida akal (sa donya) ago so kalek, ago aya khisambi na so kalilintad a pamikiran. So manga karibatan ago so manga dosa niyan na perila-an, ago so Shaitan a pezaloba-on na biyogao. Khatademan niyan a so Akhirat na kena ba mawatan, na so kapaginetao sa donya na di ron khabira-i.

40. So Dhikr na khapokaw niyan so poso a totorogen a khasabapan sa kindarainon o titho a kamapiya-an niyan ago amay ka kathorog bo a galebek iyan na khapapason so madakel a kamapiya-an niyan.

41. So Dhikr na lagid o kayo a aya onga niyan na so kakenala ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) sadden sa kala a gi-i ron kanggola-ola –a na kala a gi-i niyan kambekao, go sadden sa kabager o bekao, na kadakel a ipagonga angkoto a kayo.

42. So Dhikr ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) na mapephakarani niyan so tao si-i Rekaniyan taman sa khabaloy so Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) a babid iyan. Miya-aloy sa Qur’an:

 إِنَّ اللّهَ مَعَ الَّذِينَ اتَّقَواْ وَّالَّذِينَ هُم مُّحْسِنُونَ

“Mataan! a so Allah na babid o siran a miyamananggila, go so siran a miphipiyapiya.” [Surah An-Nahl:128]

Miya-aloy sa Hadith:

“Saken n aped Ako o oripen Naken taman sa tatademan Ako niyan.”

Miyatharo o isa a Hadith, a gi-i tharo-on o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) “So tomatadem Raken na aya Ko manga pagetao na di Aken kiran phapasen so limo Aken. Amay ka thaobat siran na ginawa-i Ako iran na o di siran thaobat na Saken i Pamolong kiran. Pakapemboko-on Aken siran ka aden malalas so manga dosa iran.” So kapakarani ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) nggolalan ko Dhikr na mipembabid o tao so Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) a da-a lagid Iyan. Da-a katharo ago da-a kazorat a ba niyan maosay angkaya kipembabiden o tao ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala). So ta-am iyan na aya bo a mata-o na so tao a bigan non. (Phangening ko si-i ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) a ibegay Niyan raken na-i a limo).

43. So Dhikrna lagid sa balas o kapemaradika sa manga oripen, ago so kazadka, ago so Jihad sa lalan ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala). (Madakel a balas a lagid angkaya miya-aloy den ago madakel pen a phagosain pen)

44. So Dhikr na aya bekaw o panalamat ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala). So tao a di pen Dhikr na di niyan kaphanalamatan Sekaniyan.

45. Si-i ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala), aya pithamanan a mala-i menang ko manga alay sanggila a manga tao na so matataman ko kanDhikr, sabap sa so kasanggila na bolosan iyan na so Sorga, na so Dhikr na aya khabolosan niyan na mipembabid iyan so Allah (Subhanaho Wa Ta’ala).

46. Adena a kategas o poso o tao, na aya bo a kapephakalemek iyan na so Dhikr.

47. Aya mata-an, na so Dhikr na bolong ko langon o sakit o poso.

48. So Dhikr ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) na aya bekaw o kipembolayoka a Non, na so kindarainon niyan na aya bekaw o kizopaka a Non.

49. Da-a salakao ko Dhikr a ba niyan kalawani ko kakhakowa-a ko limo o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) ago kakhalidasi ko Siksa Iyan.

50. Ipembegay o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) so gagao Niyan ko gi-i nDhikr, ago ipephamangeni sekaniyan o manga Malaikat.

51. Sa tao a kabaya iyan a matago ko manga sapadan ko Sorga ko oras niyan pen sangkaya donya, na ontod ko manga kalilimod a Dhikr, sabap sa siran [a manga kalilimod] na iniropa sa manga sapadan ko Sorga.

52. So kalilimod ko Dhikr na kalilimod mambo o manga Mala-ikat.

53. Si-i sa hadapan o manga Mala-ikat na ipephangandagon o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) so manga tao a gi-in Dhikr.

54. So manga tao a tatap i kanDhikr na zoled sa Sorga a somisinga.

55. So langon o ‘Amaal a mapiya na inisogo sabap ko Dhikr.

56. So langon o ‘Amaal na khalawanan niyan so lagid iyan a ‘Amaal sabap sa kapaka-ndakela ko Dhikr. Si-i ko kaphowasa, na so powasa a mala-a madadalemon a Dhikr na mala-i balas (a di so powasa a maito a Dhikr a madadalemon). Si-i ko Hajj a mala madadalemon a Dhikr na mala-i balas (a di so Hajj a maito a Dhikr a madadalemon). Sakamaoto mambo so manga ped a ‘Amaal a mapiya lagid o Jihad, go so manga ped iyan.

57. So Dhikr na samba o manga Sambayang a Nafl Salaat ago ped a Sonnat a manga panono-atan. Miya-aloy ko isa a hadith a so manga miskin na miyakaisa na piphanon niran ko Rasulullah (Sallallaho ‘Alayhi Wasallam) so mala a balas a pekhakowa o manga kawasa sabap ko kala iran i tamok. Miyatharo iran, “Giyangkaya manga kawasa na gi-i siran gi-i zambayang ago gi-i siran mamowasa sa lagid ami, ogaid na milalawan niran rekami so kapag Umrah ago so Hajj ago so kapephakaped iran ko Jihad sabap ko manga tamok iran.” Inisembag iyan, “Ba ko rekano petharo-a so nganin, ka aden da-a phakalwan rekano inonta so tao a minggola-olaon.” Inisogo iyan kiran so katharo-a iran ko oman mapasad so Sambayang:

الله أكبر        الْحَمْدُ للّهِ         سُبْحَانَ اللَّهِ

Sabap si-i na so Rasulullah (Sallallaho ‘Alayhi Wasallam) na pingonana-o niyan siran ko gona o Dhikr, a khapakay a misambi ko manga ped a manga panono-atan, lagid o Umra ago Hajj, ago so Jihad, go so ped iyan.

58. So Dhikr na tanto a phaka-ogop ko manga ped a panono-atan ko tao sa babaya ko pimbarang a panono-atan, sa so tao na mababaya mepho-on magamal ago di ron katago-an sa bokel ago dokaw ko dir o gi-i kinggolalanen.

59. So Dhikr i bolong ko langono manga reregen, ago bolong ko langono kahina-an. Mapephaka-khap iyan so langono mapened, ago bolong ko langon o ringasa.

60. So Dhikr na pekhapokas iyan so omani kalek ko poso. Pekhibegay niyan so kalilintad o pamikiran ago pekhapo-kas iyan ko poso so manga kalek iyan. So kapokas si-i ko poso ago so pamikiran ko manga kalek iran ago so kabereg i mapepento a kalbihan o Dhikr. Saden sa kala o Dhikr, na kala a pekhaponas a kalek ko poso.

61. Pekhisabap ko Dhikr a kakowa-a o tao ko tabang o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) ko langon o galebek iyan. Giyotoi sabap a aden a pekhasalak a so tao na so miyapasad iyan na lawan ko khagaga niyan ago pekhira-ot ko daradat a maregen o ba niyan ra-ota. Giyay mararani a sabap a kinisogo-on o Rasulullah (Sallallaho ‘Alayhi Wasallam) ko wata iyan a Fatimah (Radiallaho ‘Anha) so katharo-a niyan ko الْحَمْدُ للّهِ , سُبْحَانَ اللَّهِ  sa makatethelo-polo ago telo omani isa go ko الله أكبر sa telo-polo ago pat ko ona-an pen o da niyan kapakatorog ko gagawi-i, ko oras a kiyapangenin niyan non sa talasogo-ai, a miyatharo iyan non na di-phakatangka sa galebek ko kagaling sa tapong ago so manga ped a galebek sa walay. So Rasulullah (Sallallaho ‘Alayhi Wasallam) na miyatharo iyan “So katharo-a sangkaya telo a kalimah na tomo reka a di so sakatao a oripen.”

62. So langono manga tao a gi-i zasakoya o kanggalebek sa kamapiya-an ko kapaginetao sa Akhirat, na so Zakir na lalayon ma-ona sabap ko Dhikr.

63. So manga tao a gi-i nDhikr i bithowan o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) sa manga memamata-an a manga tao, na so tao bethowan sa memamamta-an o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) na di khaoyag a ped o manga tao a piyakambokhag iran so Gawi-i a Kaphangokom.

64. So Dhikr na mapakipephangombalay niyan ko manga Mala-ikat so manga walay ko Sorga. Anday kitareg iyan, na tomareg mambo so manga Mala-ikat ko gi-i ran kambalay. Igira ini-iza kiran o ino kithareg so kambalay na tharo-on niran, “Minitareg so kambalay sabap sa so gasto niyan na initareg.”

65. So Dhikr na pephakarending ko Naraka. Opama ka aden a maito a miyasogok o Zakir na khi-okit iyan sa Naraka, na so Dhikr na lindingen so tao ko Naraka. Saden sa kala o Dhikr iyan na kala o rending iyan ko Naraka.

66. So manga Mala-ikat na ipephamangeni iran sa rila so manga tao a gi-i nDhikr.

67. So palao ago balintad a pinggola-ola on so Dhikr na gi-i mangandag.

68. So Dhikr na mapephakalidas iyan so tao ko kapemonafiq, sabap sa iniropa o Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) so manga Monafiq sa:

لاَ يَذْكُرُونَ اللّهَ إِلاَّ قَلِيلاً

“..sa di iran tatadman so Allah inonta so mayto” [Surah An-Nisa:142]

69. O abayin ko manga ped a manga pipiya ‘Amaal na so Dhikr na matitindos so ta-am iyan, a di khato-on ko manga ped a ‘Amaal. Apiya da-a ped a kalbihan o Dhikr, na so kapiya niyan a kagegedamaon na kiyatangkaan a kiyapakalebi niyan.

70. So manga bontal o manga tao a gi-i nDhikr na tomi-tiyaya si-i sangkaya ka-oyag-oyag sa donya, ago makaaawid sa matitindos a sindao ko Akhirat.

71. So tao a lalayon matataman Dhikr, melagid o zisi-i sa walay antawa-a makaliliyo, melagid o tomatareg odi na gi-i ndalakao, na phakato-on ko Gawi-i a Kaphangokom sa madakel a saksi iyan. So Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) na iniropa niyan so Gawi-i a Kaphangokom sa:

 يَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبَارَهَا

“Sa alongan oto na panotholn iyan so manga tothol rkaniyan” [Surah Al-Zilzal:4]

72. Si-i ko tenday a katataman o dila ko Dhikr, na mapipinda ko kapamokhag, kapamaganta ago so manga ped a marata a katharo. So dila na khisa-onek ko manga ilang a katharo odi na mataman ko Dhikr sabap sa di khaparo tomareg. Sakamaoto mambo so poso, a opama mapapason so babaya ko Allah (Subhanaho Wa Ta’ala) na khibense-bensek on so manga babaya ko donya.

73. So manga Shaitan na aya mapayag a rido-ai o manosiya a lalayon niran lilibeten. Ay pandapat ka ko mambebetad o tao a lilikopan o manga rido-ai niyan, balabao ron so manga rido-ai na palaya somasa-op a gi-i siran gi-i melalawana o antawa-a kiran a mala a mibinasa niyan (ko sasaopan). Da-a salakao ko Dhikr a phakalinding on si-i ko manga rido-ai niyan. Madakel a pimbarang a manga dua’aa a miya-aloy ko manga Hadith, ka aden igira miyatharo o tao so isa sangkaya manga dua’aa na di kharao o Shaitan o baon obay. Opama matharo o tao angkaya manga dua’aa si-i ko kathoroga on, na khalinding sekaniyan ko Shaitan sangkoto a soled a mababasa gawi-i. So Hafiz bin Qayyum (Rahmatullahi ‘Alaihi) na madakel a miya-aloy niyan sangkaya manga dua’aa.